اين آب توازن همراه كشتي جابجا شده و سپس در بندر بعدي كه كشتي اقدام به بارگيري بيشتر مي كند تخليه مي شود اگر يك كشتي از تعدادي بندر كالا دريافت كرده يا به آنها تحويل دهد، مقداري از آب توازن را از هر بندري برداشته يا مقداري از آن را در هر بندر تخليه مي كند در اين موارد آب توازن كشتي مخلوطي از آبهاي بنادر مختلف است.
•چرا بايد در مورد آب توازن نگران بود؟
موجودات زنده اي كه در آب هاي ساحلي زندگي مي كنند ممكن است در هنگام مكش آب به تانكهاي توازن همراه آب به اين تانكها وارد شوند اگر كشتي در آبهاي كم عمق اقدام به آب گيري نمايد، رسوبات و ديگر موجودات زنده نيز ممكن است به درون تانكها وارد شوند هنگامي كه آب توازن تخليه مي شود، اين موجودات زنده نيز رها مي شوند.
تخليه اين آب ممكن است منجر به وارد شدن موجودات زنده غير بومي به اكوسيستم بندر محل تخليه شود، كه اين گونه ها يا Bioinvader ها، شامل گونه هاي غريب، بيگانه و انواع غير بومي مي شود.
بطور كلي، موجودات زنده كمي قادر به زنده ماندن در محيط جديد به علت دما، غذا و شوري كمتر هستند. با اين وجود تعداد كمي كه زنده مي مانند جمعيتي را ايجاد كرده است و بطور بالقوه منجر به صدمات اقتصادي و اكولوژيكي مي شوند. جمعيت بيوواندرها ممكن است در اثر غيبت شكارچيان بسرعت رشد كنند به همين علت، بيوواندرها ممكن است جايگزين موجودات زنده بومي بوسيله طعمه ساختن آنها يا بيرون كردن انواع بومي در رقابت تغذيه و فضاي اسكان شوند صدمه اقتصادي ممكن است زماني رخ دهد كه بيوواندرها جايگزين انواعي شوند كه بعنوان غذا يا ديگر استفاده ها صيد مي شوند، يا به ساختارها آسيب برسانند.
بعنوان مثال: Mnemiopsis leidyi كه يك combyelly (شبيه ستاره دريايي) است و هر چيز كوچكتر از خود خصوصا ژئوپلانكتون را هنگامي كه از مقابلش عبور مي كند شكار مي كند، احتمالا بواسطه آب توازن از New England به درياي سياه آورده شده است Mnemiopsis در محيط جديد خود، هيچ دشمن طبيعي ندارد و گونه هاي بومي را در زمينه تغذيه از عرصه بيرون کرده است. در نتيجه، صيد ماهي كولي(anchovy) در روسيه و تركيه كه بسيار پر سود است تقريباً نابود شده است يكي از شناخته شده ترين اين پديده ها در ايالات متحده ورود صدفهاي دو كفه اي گورخري به درون Great Lakes است.
اين موجودات زنده تقريباً در هر ساختاري رشد مي كنند و يك توده از صدفهاي دوكفه اي را ايجاد مي كنند كه مي تواند موجب مسدود شدن لوله هاي آب مكنده كشتي و آسيب رساندن به ديگر ساختارها شود بنابراين بايد بطور متناوب اين موجودات زنده را از لوله ها و ديگر ساختارها زدود كه اين امر مستلزم صرف زمان، هزينه و تجهيزات ويژه است.
مثال ديگر؛ Teredo navilis است. يك كرم كشتي كه درحقيقت يك صدف دوكفه اي است و باعث آسيب رساندن به ساختارهاي چوبي مي شود.
البته، اين مسئله هميشه فاجعه نيست جمعيت يا تراكم بيوواندرها اگر براي غذا يا استفاده هاي غذايي بكار روند كاملا به صرفه و سودمند خواهند بود يا در حالت ديگر گونه هاي بيگانه ممكن است جايگاههايي را كه قبلا در اكوسيستم خالي بوده است پر كنند كه اين سودمند است.
•چطور اين موجودات در تانكهاي توازن زنده مي مانند؟
در حال حاضر، ما نمي توانيم بگوييم كه كدام موجودات زنده در طول يك سفر طولاني در يك تانك توازن خواهند مرد يا چرا بعضي از آنها وقتي كه آب توازن تخليه مي شود هنوز زنده اند. موجودات بزرگتر معمولا بعلت تغذيه از موجودات كوچكتر زنده مي مانند بعضي از گونه هاي ميكروسكوپي و پلانكتون ها هنگامي كه با شرايط نامساعد مواجه مي شوند اقدام به ايجاد هاگ يا ديگر پوشش هاي خارجي محكم براي محافظت مي کنند. به عنوان يك هاگ(spore)، يك موجود زنده ممكن است براي مدت طولاني بدون غذا يا در شرايط و دماي متفاوتي از محيط طبيعي خود زنده باقي بماند. هنگامي كه شرايط دوباره مساعد شد، مانند زماني كه در يك بندر تخليه مي شوند اين موجودات دوباره به وضعيت فعال خود باز مي گردند.
اين موجودات ممكن است اجتماعات دائمي يا نسبتاً دائمي را در لايه اي از آب و رسوبات كه اغلب در تانكهاي توازن وجود دارد، بوجود آورند در موقعيت هاي اين چنيني ، موجودات زنده بزرگتر ممكن است اقدام به توليد يا آزاد سازي لاروها درون تانكهاي توازن کنند در حالي كه موجودات بزرگ در رسوبات باقي مي مانند اين شيوه منجر به رها سازي گونه هاي غير بومي در بنادر مختلف مي شود.
•در مورد اين مشكل چه مي توان كرد؟
دو رويكرد اصلي در رابطه با بيوواندرها وجود دارد: جلوگيري از تهاجم آنها در محل اوليه، يا از بين بردن موجودات مهاجم. در بيشتر موارد دور ماندن از اين تهاجم ها عملاً غير ممكن است مانع شدن از ايجاد صدمه و خسارت توسط اين مهاجمان نيز بسيار مشكل و هزينه بر است با اين تفاسير متوقف كردن تهاجم ها قبل از وقوع آنها در طولاني مدت عملي تر و اقتصادي تر است.
به منظور توقف يك تهاجم ، موجودات نبايد از تانكها ي توازن تخليه شوند . اين امر را مي توان با جلوگيري از ورود اين موجودات به تانكهاي توازن ، كشتن اين موجودات در طول سفر، يا عدم تخليه موجودات در هنگام تخليه آب توازن تانكها ممكن ساخت. تحقيقات زيادي به منظور دستيابي به شيوه هاي جلوگيري از توليد اين گونه هاي ناخواسته لازم است، صورت گيرد.
متاسفانه تاكنون هيچ شيوه ي نتوانسته ريسك انتشار اين گونه هاي بيگانه را به صفر برساند. هدف مديريت آب توازن احتمالا با هدف قرار دادن گونه هايي كه بطور بالقوه صدمات اقتصادي و اكولوژيكي را باعث مي شوند حداقل سازي اين ريسك است.
•قوانين
سازمان بین المللی دریانوری توصيه مي كند كه كليه كشتي ها پيش از ورود به آبهاي ساحلي يا تنگه ها و كانال ها اقدام به تخليه و آبگيري مجدد در درياها و اقيانوسهاي آزاد کنند تا ريسك ورود اين موجودات زنده غير بومي به آبهاي ساحلي به حداقل برسد.
اين سازمان در حال تلاش براي اضافه كردن مقررات آب توازن به كنوانسيون بين المللي جلوگيري از آلودگي كشتي ها (1973/ MARPOL) كه همه كشورهاي عضو بايد آنرا رعايت كنند، مي باشد. زيرا انتشار گونه هاي غير بومي از طريق آب توازن يك مسئله بين المللي است و قوانين و مقررات مديريت آب توازن جهت جلوگيري از توليد آنها نيز اگر بطور بين المللي رعايت شود موثر خواهد بود.
•نتيجه گيري
آب توازن يكي از راههاي انتقال و ورود گونه هاي غير بومي دريايي است. بواسطه صدمات شديد اقتصادي و اكولوژيكي بالقوه كه در اثر اين موجودات بوجود مي آيد، آب توازن بايد جهت حداقل سازي ريسك انتشار اين گونه ها مديريت شود.